İSTANBUL (İGFA) – Türkiye çalışmalarını Sabancı Üniversitesi Kurumsal Yönetim Forumu’nun üstlendiği dünyanın en büyük etraf raporlama platformu olan CDP’nin 2023 yılı Türkiye Sonuçları, 21 Mayıs 2024 Salı günü, CDP Türkiye 14. İklim Değişikliği ve Tabiat Konferansı, 2023 Sonuçları ve Ödül Merasimi ile açıklandı. Garanti BBVA’nın ana sponsorluğunda Türkiye faaliyetlerini gerçekleştiren CDP Türkiye’nin 2023 yılına ilişkin tahlillerini ve bulgularını içeren “İklim Değişikliği & Su Programı 2023 Türkiye Sonuçları Raporu” veCDP’nin Küresel Derecelendirme Metodolojisine nazaran belirlenen CDP Küresel ve CDP Türkiye Başkanları etkinlik sırasındakamuoyu ile paylaşıldı.
Açıklanan sonuçlara nazaran, Türkiye’den raporlama yapan şirketlerin emisyon bilgilerinde olumlu tarafta bir güzelleşme trendi görülmekte. Geçen yıla nazaran emisyonlarında mutlak bir artış raporlayan şirketlerin oranı yüzde 25’e düştü ve evvelki yıl raporlanan yüzde 51’lik orana kıyasla kıymetli ölçüde ilerleme kaydedildi. Ayrıyeten, şirketlerin yüzde 53’ü emisyonlarında azaltım olduğunu raporlamış ve bir evvelki yıl azaltım raporlayan şirketlerin sayısını neredeyse ikiye katlamıştır.
Şirketlerin yüzde 93’ü iklim kaynaklı potansiyel fırsatları belirlemiş durumda; lakin, iklimle alakalı tanımlanan toplam risk ölçüsü (811), raporlanan fırsatların (251) 3 katından fazla. Bu durum, Türkiye’de iklimle ilgili risk ve fırsat algısının ortasında değerli bir fark olduğunu ortaya koyuyor.
Şirketlerin yüzde 65’i, biyoçeşitlilik konusunu yönetim kurulu seviyesinde ele almış ve/veya şirket içinde biyoçeşitlilikle ilgili hususları ele alması için üst seviye bir yönetici atamıştır. Ayrıyeten, şirketlerin yüzde 54’ü, biyoçeşitliliği müdafaayı amaçlayan teşebbüsleri açıkça desteklemiş ve/veya bu kapsamında halka açık bir taahhütte bulunmuş durumda.
Şirketlerin yüzde 81’i su çekimlerini üçüncü tarafların kaynaklarından sağlarken, ekseriyetle suyu tekrar üçüncü tarafların alanlarına deşarj ediyor (yüzde 81). Şirketlerin yüzde 62’si suyunu evvelce arıtma yapmadan üçüncü tarafların alanlarına deşarj ederken, şirketlerin yüzde 12’si rastgele bir arıtma sürecinden geçirilmeyen suyunu direkt doğal etrafa bırakıyor. Bu tablo, Türkiye’de şirketlerin atık su deşarj idaresini sorumlu bir formda yapmayı önceliklendirmesinin aciliyetini vurguluyor.
Şirketlerin yüzde 66’sı plastikle ilgili amaçlar belirledi ve bu maksatların birden fazla plastik ambalaj ve atık idaresine odaklanıyor. Raporlanan maksat metrikleri ortasında en yaygın olarak, tek kullanımlık plastik eserlerin ortadan kaldırılması (yüzde 21) ve kullanılan ve/veya üretilen plastik ambalajın toplam tartısının azaltılması (yüzde 16) metrikleri yer alıyor.
ÇEVRESEL RAPORLAMANIN EVRİMİ
CDP Türkiye Konferansı bu yıl “CDP’de Yeni Periyot: İklim Raporlamasından Tabiat Raporlamasına Geçiş” teması ile gerçekleştirildi. CDP, 2024 yılında, tüm raporlama temalarını (iklim değişikliği, su idaresi, ormansızlaşma) bir ortaya getirerek şirketler için yeni ve bütünleşik bir kurumsal soru setine geçiş yaptı. Küçük ve orta büyüklükteki şirketlerin raporlama seyahatini teşvik etmek ve kolaylaştırmak emeliyle yeni bir KOBİ soru seti yayınlayan CDP, ayrıyeten şirketlerin raporlama yükümlülüğünü azaltmak ve zarurî raporlamayı teşvik etmek hedefiyle dünyanın önde gelen standartları ve çerçeveleri ile iş birliği yapmaya devam ediyor. Bunların en kıymetlisi, Memleketler arası Sürdürülebilirlik Raporlama Standartları Kuruluşu’nun (ISSB) iklimle ilgili açıklama standardı olan IFRS S2’yi sorularına entegre etmesi oldu. Türkiye’de Kamu Nezareti, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu (KGK) tarafından yayınlanan Türkiye Sürdürülebilirlik Raporlama Standartları da ISSB’nin bu standartlarına dayanıyor.
Konferansın açılış konuşmasını Garanti BBVA Sürdürülebilirlik Lideri Seray İmer gerçekleştirdi ve konuşmasında “İklim krizi dünyamız için en değerli risklerin başında gelirken; biyoçeşitlilik, orman alanlarının varlığı, suyun ve plastiklerin idaresi üzere hususlar da büyük kıymet taşıyor. CDP şirketleri artık iklim raporlamasından bütünleşik tabiat raporlamasına gerçek yönlendirmek istiyor. Garanti BBVA olarak 2009 yılından bu yana iklim değişikliği, 2015’ten beri de su programına şeffaf halde raporlama yapıyoruz. CDP Türkiye’nin ana destekçisi olarak ülkemiz raporlama yaklaşımındaki ilerlemeyi takip etmek bizler için başka bir memnunluk. CDP’ye karşılık vererek şeffaflığını ve kararlılığını ortaya koyan tüm şirketlerin örnek teşkil ettiğine inanıyor, önder şirketlerimizi tebrik ediyor, bu olumlu trendin gelecek yıllarda da katlanarak büyümesini temenni ediyorum.” dedi.
Konferansın ana konuşmacısı olan Avrupa Finansal Raporlama İstişare Kümesi (EFRAG) Sürdürülebilirlik Raporlama Kurulu Lideri Patrick de Cambourg AB regülasyonları perspektifinden sürdürülebilirlik raporlamasının gelişim ve dönüşümünü aktardı ve konuşmasında şu değerlendirmeyi yaptı: “Biliyoruz ki uzun vadede standart kurumsal raporlama lakin iki bacaklı olduğunda tesirli olabilir. Bu bacakların birincisi gelişmiş olan finansal raporlama; ikincisi ise hali hazırda gelişmekte olan sürdürülebilirlik raporlamasıdır. İki bacaklı bu sistemin yürümesi ise bu raporlamalar ortasında tesirli bir uyumun sağlanmasına bağlıdır.”
Konferansın bir öteki konuşmacısı CDP Avrupa’dan Sorumlu Raporlama Başkanı Ariane Coulombeise CDP’de Yeni Periyot konusundaki yaklaşım ve amaçları lisana getirdi. Coulombe konuşmasında “Türkiye’de, şirketlerin CDP aracılığıyla çevresel bilgilerini istekli olarak raporlamalarına dair besbelli bir trend görüyoruz. Bu çok kıymetli zira raporlar aksiyon almak için gerekli olan datayı sağlıyor. Pazarın olgunlaşmasının bir yansıması olarak, Türkiye’deki şirketler giderek daha fazla şeffaflığın iklim değişikliği karşısında aksiyona geçmek için temel adım olduğunu kabul ediyor. Bu şeffaflık, şirketler için sermayeye erişimi sağlar, iş verimliliğini artırır ve mevcut ya da gelecekte ortaya çıkacak düzenlemelerle ahengi takviyeler.” dedi.
CDP İklim Değişikliği & Su Programı 2023 Türkiye Raporu’nun sonuçlarını açıklayan CDP Türkiye Ülke Programları Yöneticisi Mirhan Köroğlu Göğüş, konuşmasında şu bilgi ve görüşleri lisana getirdi “CDP Türkiye olarak, 2010 yılından bu yana Türkiye’deki şirketlerin iklim konusunda harekete geçmesi ve raporlama ile ilgili küresel gelişmelere ahenk sağlamaları için çalışmalarımızı yürütüyoruz. Lakin artık biliyoruz ki iklim değişikliği yalnızca sorunun bir kesimi. Bilim bize gösteriyor ki iklim ve tabiat eş vakitli bir formda ele alınmalı. Raporlama kelam konusu olduğunda tabiatın bütün bileşenlerine, ekosistemleri ve biyoçeşitliliği de içerecek biçimde odaklanmamız hayati bir değer taşıyor. Bu da hepimiz için yeni bir periyot demek. Artık tüm dünya ile birlikte iklim raporlamasından tabiat raporlamasına ve daha bütünsel bir yaklaşıma gerçek evrileceğiz.” dedi.
“İKLİM RAPORLAMASINDAN TABİAT RAPORLAMASINA GEÇİŞ” PANELİ
Konferans kapsamında düzenlenen “İklim Raporlamasından Tabiat Raporlamasına Geçiş” başlıklı panelin moderatörlüğünü Sabancı Üniversitesi Kurumsal İdare Forumu Yöneticisi Ata Can Bertay yaptı. Panele; CDP Doğa Standartları Lideri Nicole Hardiman, Birleşmiş Milletler Etraf Programı Finans Teşebbüsü (UNEP FI) Tabiat Takımı Kıdemli Müdürü Verena Kraus ve Boğaziçi Üniversitesi Öğretim Üyesi ve Biyoçeşitlilik ve Ekosistem Hizmetlerine Ait Hükümetler Ortası Platform (IPBES) Dönüştürücü Değişim Kıymetlendirme Raporu Baş Müellifi Sevil Acar konuşmacı olarak katıldı.
Panelde son yıllardaki gelişmeler ışığında, kurumsal raporlama kelam konusu olduğunda gezegenin bütün hudutlarını kapsayacak biçimde tabiat temelli bir raporlama yapmanın kıymetine vurgu yapıldı. Nicole Hardiman, önümüzdeki periyodunun şekillendirilmesinde CDP’nin nasıl bir rol üstlendiğine odaklanarak bu geçişin şirketler için ne söz ettiğini açıkladı. Verena Kraus ise finans kuruluşlarının doğayı kendi iş yapış stratejilerine ve karar alma süreçlerine nasıl entegre ettiğine değindi. Sevil Acar, IPBES’in değerlendirmelerine dayanarak, şirketlerin tabiatla olan alakasına ve bu alakanın tabiat üzerindeki tesirlerine odaklandı.
ÖDÜL TÖRENİ- TÜRKİYE’DEN 23 KÜRESEL ÖNDER
CDP’ye raporlama yapan tüm şirketler dünyanın en emniyetli derecelendirme metodolojilerinden biri olan CDP metodolojisine nazaran derecelendirildi. Etraf alanında dünyanın en itibarlı listelerinden biri olarak kabul gören CDP Küresel A listesine Türkiye’den girmeyi başaran 23 şirket ile bu sene rekor bir artış kaydedildi. Bu şirketlerden Aydem Yenilenebilir Enerji, Brisa, Mavi, Migros ve Yapı Kredi hem İklim değişikliği hem de Su güvenliği kategorilerinde Küresel A listesine girerek tüm dünyadan 61 önder şirket ortasında yer almayı başardı.
İklim Değişikliği Programı kapsamında A notunu alan 358 Küresel A Şirketi’nin 18 tanesi, Su Güvenliği Programı kapsamında ise 101 Küresel A şirketinin 10 tanesi Türkiye’den. Ayrıyeten, 32 şirket İklim Değişikliği ve Su Güvenliği kategorilerinde (A-) derecelendirme notunu alarak CDP Türkiye Liderleri listesine girmeyi başardı. 11 şirket ise CDP Tedarikçi Münasebetleri Derecelendirmesi (SER) kategorisinde A notunu alarak SER başkanları ortasında yer aldı.
Etkinlik kapsamında CDP Küresel A Başkanları olan şirketlerin CEO’larının mesajlarını içeren görüntü gösteriminden sonra ödül merasiminin açılışını Kamu Nezareti, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu (KGK) Başkanı Hasan Özçelik yaptı. Özçelik konuşmasında “Çevre alanında dünyanın en itibarlı listelerinden biri olan CDP Küresel A listesine Türkiye’den giren şirketlerimizi ve öteki kategorilerde yer alanları kutluyor ve muvaffakiyetlerinin devamını diliyorum. Başka yandan, sürdürülebilirlik raporlaması yapan ve yapacak olan tüm şirketlerimize çalışmalarında kolaylık ve muvaffakiyetler diliyorum.” dedi. Akabinde tüm önderlere mükafatları tekrar kendisi tarafından takdim edildi. CDP Türkiye mükafatları bu sene de üç boyutlu yazıcıyla ve büsbütün tabiatta çözünebilir gereçle üretildi.
Etkinliğin kapanış konuşmalarını CDP Türkiye Direktörü Melsa Ararat ve Sabancı Üniversitesi Kurumsal İdare Forumu Direktörü Cet Can Bertay gerçekleştirdi.