İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) Genel Sekreter Yardımcısı Buğra Gökçe, kentteki ‘boş konut’ sayısının memleketler arası standartların çok üzerinde ve ‘kabul edilemez’ boyutta olduğunu söyledi.
Twitter’dan bahse ait bilgi paylaşan Gökçe, bu durumun konuta erişimi kısıtlayıp piyasayı dengesizleştirdiğini belirtti.
Sadece İstanbul’da 450 bin ile 750 bin marjında boş konut bulunduğunu söz eden Buğra Gökçe’nin paylaşımları şöyle:
“Konut erişimini kısıtlayan ve konut piyasasını istikrarsızlaştıran kıymetli bir faktör: Boş konut sorunu. Yaptığımız çalışmalara nazaran yalnızca İstanbul’da 450 bin ile 750 bin marjında boş konut var. Sarsıntı güvenliği açısından da değerli olan bu mevzuyu biraz kıymetlendirmek isterim.
Resmi datalar ve istatistikler olmadığı için İstanbul’da ve tüm Türkiye’de kaç adet boş konut olduğunu katiyen tabir edemiyoruz. Bu hususta ayrıntılı, kapsamlı ve vilayet bazında bir çalışma yapılması da kıymetli bir muhtaçlık olarak karşımızda duruyor.
Peki eldeki datalar ışığında boş konut sıkıntımız ne boyutta? FEANTSA Avrupa Ulusal Evsizlik Tertipleri Federasyonu raporuna nazaran yüzde 2 ile 5 ortasında boş konut “kabul edilebilir” seviyededir. İstanbul’da boş konut oranı bu oranın üstünde ve kabul edilemez düzeydedir.
Boş konutların bir kısmı kamu yerlerinin imara açılması sonucunda orta ve üst gelir kümelerine yönelik olarak üretilen konutlardan oluşmaktadır. Bu konutlar yüksek ranta sahip yatırım hedefiyle alınmış ikinci, üçüncü konut hüviyetindedir ve tekrar bu gayeyle boş tutulmaktadır.
Güvenli boş konutların halka arz edilmesi halinde bu konutlar kısa, orta ve uzun vadeli konut siyasetlerinin şekillendirilmesinde rol oynar. Kentsel dönüşüm kapsamında kıymetlendirilebilir. Potansiyel konut rezervi ve toplumsal konut olarak işlevlendirilebilir.
Boş konutların halka arz edilmesi ve yine konut piyasasına katılması, bu yolla vatandaşların konut erişiminin desteklenmesi için birçok ülke farklı uygulamalar yapıyor. İspanya yakın vakitte boş konutlara yüzde 150 vergi getirdi. Bu yolla konut erişimi hakkı da korundu.
Riskli olmayan inançlı boş konutların, riskli yapılarda yaşayanlara kiralanmasının teşvik edilmesi de kıymetli bir husus. Bu hususta farklı vergi ve teşvik düzenlemeleri getirilerek konutların riskli yapıda yaşayanlara arzı mümkün hale getirilebilir.
İstanbul’da sarsıntı direncini arttırmak ve yapı stoğumuzu yenilemek için boş konutlar toplumsal konut olarak kullanılabilir, belirli bir mühlet hak sahiplerine ve riskli konutlarda oturanlara sunulabilir. Bu yolla rezerv yapı olarak da yapı stoğunun yenilenmesine katkı sunar.
Başkanımız Sn. @ekrem_imamoglu’nun daha evvel tabir ettiği üzere boş konutlardan alınan vergi ile bir konut fonu oluşturularak yeni, sağlıklı, nitelikli ve inançlı toplumsal konut üretimi de desteklenebilir. Bu kaynakla vatandaşların barınma hakkına yönelik de bir katkı sunulmuş olur.
Türkiye’de barınma hakkını korumak, yapı stoğumuzu zelzele dirençli hale getirmek, halkımıza toplumsal konut arz etmek için merkezi hükümet ile lokal idarelerin eşgüdüm halinde atması gereken değerli adımlar var. Önümüzdeki devrin bu adımların atıldığı bir devir olmasını umuyoruz.” (HABER MERKEZİ)